Hybrid verdient beter

Hybrid: De nieuwe wereld is het eerste boek van Greet Ilegems. Het is een YA roman in een licht futuristische setting (denk aan de Hunger Games) waarin de hoofdplot gaat over een meisje aan het einde van haar schooltijd en de problemen waar ze tegenaan loopt als ze door haar vrienden verstoten wordt.

Het taalgebruik in het boek is Vlaams, dat is even wennen, maar op zich geen probleem. Waar het mis gaat is de enorme overdaad aan bijvoeglijke naamwoorden. Als je om de oren geslagen wordt met bijvoeglijke naamwoorden verliezen ze hun kracht op de momenten dat ze er wel toe doen. Het helpt niet dat veel ervan nogal vergezocht zijn. Daarnaast pakt Ilegems af en toe een woord op dat ze dan een paar pagina’s gebruikt en daarna niet meer. Door het hele boek is de stijl erg aanwezig, dus in plaats van dat ik in het verhaal zit, worstel ik me door de taak. Dat maakt het boek taai om doorheen te komen.

Het taalgebruik probeert beeldend te zijn, maar slaat de plank mis. Een van de dingen die Ilegems doet is intenties toekennen aan niet-menselijke objecten. Net zoals ik in de eerste zin van deze alinea deed. Dat is af en toe leuk, maar als je ermee blijft komen wordt het een trucje. De metaforen die gebruikt worden, zitten er vaak naast. Vrij vroeg al loop je tegen “Marcherend, als een virus.” aan. Ik word op die manier uit het verhaal getrokken, omdat ik een marcherend virus voor me probeer te zien. Bij een goede metafoor gebeurt dat niet.

Het verhaal is vanuit een alwetende verteller geschreven, een keuze die het verhaal geen goed doet. Amina is een getergd personage, maar we kruipen nooit echt in haar, omdat elke volgende alinea of zelfs zin vanuit het gezichtspunt van een ander personage kan komen. Elke sprong in een ander hoofd drijft ons weg bij Amina en maakt zaken expliciet duidelijk die voor spanning zouden kunnen zorgen als ze vaag waren gebleven. Een beperkter derde of zelfs eerste persoonsperspectief voor Amina had het verhaal veel heftiger gemaakt. Nu vlieg je als lezer in het rond zonder ergens een thuis te vinden.

De plot is ook niet zonder problemen. Zo wordt Amina’s moeder in het begin belangrijk gemaakt, want ze ligt in een mysterieuze coma. Maar de vraag die je als lezer gaat stellen (wat is er met haar gebeurd?) wordt niet beantwoord en vanaf ongeveer de tweede helft van het boek speelt ze geen rol meer. En als je het einde van het verhaal hebt bereikt, blijkt dat geen van de belangrijke vragen een antwoord krijgt. Het boek eindigt in een heel nieuwe situatie, zonder dat er losse eindjes vastgeknoopt worden. De belangrijkste tweede plot blijft op zich staan, en sluit alleen zijdelings aan bij het hoofdverhaal. Heel simpel gezegd heeft het verhaal geen einde. Alle energie die ik er als lezer ingestoken heb, is voor niks geweest.

Toch lijkt het boek een gevoelige snaar te raken, gezien de vele vijf-sterren lezersrecensies op Hebban. Ik ben niet cynisch genoeg om ervan uit te gaan dat dat allemaal van familie en vrienden komt. Ik denk dat de reddende factor van dit boek het krachtige thema is. Alleen zijn, gepest worden, aan de kant geschoven worden, het is geen luchtige materie. Het is daarom juist zo jammer dat de uitwerking niet de aandacht heeft gekregen die het verdient. Een strenge proeflezer of redacteur had de problemen hierboven prima kunnen aangeven en ze zijn zeker op te lossen.

Hybrid is het resultaat van self-publishing en daar blijken risico’s aan te kleven. Er is zeker goede self-publishing mogelijk, maar dit is daar geen voorbeeld van. Het is zeker knap om alles omtrent het uitgeven van je boek zelf te doen, want dat is veel werk. In het geval van Hybrid was het wat mij betreft beter geweest als er meer expertise bij betrokken was geweest. Het verhaal had beter verdiend.